Okula başlamak hem çocuk hem de aile için büyük bir yenilik ve değişimdir. Bu önemlibaşlangıç için çocuğun hazır olması ilerideki başarısını da etkileyecektir. Çocuk için okul, hiç tanımadığı bir ortam, öğretmenler, yeni arkadaşlar, uymak zorunda olduğu kuralları içeren yeni bir sosyal çevredir. Ancak gerekli bilgi ve becerilere sahip olursa okula uyum sağlayabilir.
Çocuğunuz, okula başladığı ilk günde uyumlu davranışlar sergileyebilir ya da hiçbir tepki vermeyebilir. Bazı çocuklar da, çok açık şekilde uyumsuzluk tepkileri gösterebilir. Çocuğun ağlaması, bağımlı davranışlar, saldırgan tepkiler ya da kontrolsüz davranışlar geliştirmesi, çevreden gözlenebildikleri için çocuğa müdahale edilmesine yol açar. Ancak çocukların gecikmiş tepkiler vermesi de beklenen diğer bir durumdur.
Özellikle içine kapanık tepkiler, uyum davranışlarıyla karıştırılabileceği için, böyle durumlarda çocuğun yardıma gereksinim duyduğu gözden kaçırılabilir. Bu nedenle anne babaların ve öğretmenlerin, çocukların okula başladığı ilk günlerden itibaren dikkatli gözlemler yapmaları önerilmektedir.
Okula uyum sorunu yaşayan çocuklar genellikle, başarı kaygısı olan, aşırı onay bekleyen çocuklardır. Bu çocuklar genelde aile bireyleri dışındaki yabancı kişilerle sosyal ilişki kurmakta güçlük çekerler ve utangaçtırlar.
Aynı zamanda anne baba bağımlılığı olan çocuklar da okula adapte olmakta zorluk çekerler. Uyum sorunu yaşayan çocuklar genellikle okula gitmek istemediklerini ifade ederler. Uykuya geçecekleri saatlerde sıklıkla okula gitmeme pazarlığı yaparlar. Sabah yataktan kalkmakta zorlanırlar. Ağır bir şekilde ve güçlük çıkartarak hazırlanırlar. Okul saati yaklaştıkça bu çocuklarda karın ağrısı, baş ağrısı, mide bulantısı gibi şikâyetler ortaya çıkabilir.
Ayrıca ağlama, bağırma, hırçınlık, öfke nöbetleri, hatta kaygı arttıkça ishal, kusma ve alt ıslatma bile görülebilir. Kendisinden küçük bir kardeşi var ise bu dönemde onu kıskanabilir ve okula gitme konusunda isteksizlik yaşabilir. Burada aileye düşen en önemli görevlerden biri çocuklarını dikkatle gözlemlemek ve sorunlarını tespit etmeye çalışmaktır. Okula uyum zorluğu yaşayan çocuklarda genellikle okula gitmeme isteği oluşur. Bu gibi durumlarda çocuğu okula geri götürmek ve adaptasyon sürecinde destek olmak çok önemlidir.
Okula devam çocuğun okula uyum zorluğunda yaşadığı fizyolojik belirtilerin azalmasına yardımcı olur. Bu anlamda okula gitmemesine izin vermek yerine teşvik etmek fayda sağlayacaktır ve yavaş yavaş çocuk okula gitmekten mutlu olmaya başlayacaktır.
Okuldan döndüğünde yaşadıklarını, okulda yaptıklarını size aktarmasını sağlamak, arkadaşlarıyla yaptığı paylaşımlardan haberdar olmak çocuklarınıza güven verecektir.
Anne-baba olarak zorlama, dayatma, korkutma, yargılama, azarlama gibi olumsuz iletişim yolu yerine ikna etme, motive etme, istek uyandırma, sempati gösterme, onurlandırma gibi olumlu iletişim yollarına başvurmanız çok daha olumlu bir iletişim ortamı yaratılması için önemlidir. Eğer uyum sorununun süresi iki haftayı geçiyor ve okul reddinde bir azalma olmuyorsa, ailenin gelişmeleri ve nedenlerini gözden geçirmesi ve bir uzmana başvurması gerekir.
