Ergenlik dönemi hepimizin hayatında en büyük değişim süreci olmuştur. Ergenlik çocuklar için duygusal, bedensel, sosyal, cinsel birçok değişikliği beraberinde getiren bir dönemdir. Bu çok yönlü değişimin yaşandığı dönem çocukta içsel çatışmalara sebep olur. Ergenin bu dönemi olumlu bir şekilde atlatabilmesi için en önemli görev aileye düşmektedir.
Çocukluğu geride bırakıp yetişkinliğe büyük bir adım attıkları bu dönemde ergenler, çocuk gibi muamele görmekten hoşlanmazlar. Söylemlerimizi ve tutumlarımızı bu hassasiyeti göz önünde bulundurarak iletebilirsek bundan hoşnut olacaklardır. Bu dönemde ebeveyn desteğini daha az hissederek bireysel başarılarının ve yapabilirliklerinin tadını çıkarmak isterler. Bize de onları teşvik ve tebrik etmek düşecektir. Neyi, nasıl yaptığına ve nasıl yapması gerektiğine ilişkin kendi düşüncelerimizi çok fazla dile getirmemizden ise memnun olmazlar. Onların bağımsızlık çığlıklarına kulak vermeliyiz! Ama bunu sınırsızca yapmaktan bahsetmiyorum. Çocuklarımızı hiçbir dönemde sınırsızca serbest bırakmamalıyız. Sınırları bilinçli bir şekilde ortaya koymak ve tüm aile üyelerinin bu sınırları açık ve net olarak bilmesini sağlamak ebeveynlerin görevi olmalıdır.
Çocuğa göre şekillenen veya tam tersi sadece ebeveyn isteklerine göre şekillenen kurallar herkesi memnun etmeyeceği gibi sadık kalınacak kurallar da olmazlar. İlk fırsatta memnun olmayan taraf özellikle ergenlik döneminde ergenler bu kuralları çiğneyecektir. Aile için en sağlıklısı birlikte oluşturulan, sınırları kesin olarak belirlenmiş kuralları birlikte kabul etmek ve uymaktır.
Ergenlik döneminde aile içi iletişim hayati önem taşımaktadır. Ergenlik döneminde hem çocuklarımızın arkadaşlarını ve arkadaş ailelerini tanımaya çalışmalı hem de çocuklarımızla aile içinde iyi bir iletişim kurabilmeliyiz. Arkadaş kavramı onlar için çok önemli olduğu için her şeyden önce arkadaşlarını direk eleştirmemeye özen göstermeliyiz. Olumsuz görüşlerimiz varsa, bunu dile getirmek yerine çocuklarımızın farkındalığını artırmalı, kontrolü elde tutmak için onların kendi evimizde de birlikte zaman geçirmelerine olanak tanımalıyız.
Sağlıklı iletişim kurabildiği bir ev ortamı ve ebeveynleri olan çocuk, aile içinde ergenlik sorunlarını da paylaşabilir. Arkadaş ilişkilerinde kendini kabul ettirmek adına taviz vermez; çünkü aile içinde o zaten değerlidir. Anne, baba ve varsa kardeşlerinden ergenlik sürecinde destek alabilir. Yine de iletişim ortamının iyi olmasına rağmen ergenlik dönemine özgü iniş çıkışları duygusal düzeyde yaşaması normaldir. Önemli olan bu süreci ne kadar yoğunlukta yaşadığı değil bu süreçle nasıl başa çıktığı ve hangi yollara başvurduğudur. Bu yollardan ilki ailesi ise burada sağlıklı bir iletişim ve güven ortamından söz edebiliriz. Anlaşılmak ve önemsenmek ergen için çok önemlidir. Bunları bulamadığında iletişimi ve ilişkiyi daha fazla sürdürmenin anlamı olmadığını düşünür ve içine kapanır. Eğer çocuğunuzla ilişkilerinizi yetersiz buluyorsanız şimdiye kadar sürdürdüğünüz ilişki biçimini gözden geçirin.
Etkili iletişim için birkaç ipucu isteyenlere;
Çocuklarınızı sevdiğinizi onlara htirin.
Sevginizi maddi olarak göstermekten vazgeçin ve duygusal olarak sevgiyi yaşatın ve paylaşın.
Çocuğunuzun hatalı davranışlarında anlayışlı bir tutum geliştirin. Başkalarının yanında uyarmayın ve öğüt vermeyin.
Çocuğunuzun rol modeli olduğunuzu unutmadan yaşayın.
İletişim kurmak istiyorsanız iyi bir dinleyici olmayı öğrenin.
Dinlediklerinize yorum yapmadan, eleştirmeden ve öğüt vermeden katılım sağlayın.
Aile içi kuralları belirlerken çocuklarınızın katılımcı olmalarını önemseyin.
Karar alırken ailedeki tüm bireylere önem verdiğinizi gösterin ve onlara danışın.
Çocuk yetiştirirken eşinizle ortak bir söylem geliştirin ve tutarlı olun.
