<p class="MsoNoSpacing"><span style="font-family: "Times New Roman", serif;">Dünya Sağlık Örgütünün (DSÖ) araştırmalarına göre, dünyada yaklaşık 2 milyar yetişkin fazla kilolu; 650 milyondan fazlası obez. Beslenme konusunda tartışmalar bitmiyor ve ailelerin kafası sürekli karışıyor. Medyada oluşan bilgi kirliliği kitaplara da sıçrayınca, buna bir çözüm üretmem gerektiğini düşündüm. Çocuklara sağlık okuryazarlığı bilincini temel düzeyde kazandırmayı hedefledim. Türkiye’de çocuk kitapları alanında ilk olan, “Dedektif Duru Gerçeğin Peşinde” serisinin birinci kitabı “Sağlıklı Beslenmenin Gizemli İpuçları” kitabımı bu nedenle yazdım.<o:p></o:p></span></p><div><span style="font-family: "Times New Roman", serif;"><br></span></div>
Çocukkitaplarının önemini fark ettim ve karakterler kurgulayarak uzmanları gerçekhayattan seçtim. Yaşananlar hayal ürünü de olsa mesajların gerçek olduğu vebilimsel temellere dayandığı bu çalışmayı hazırladım. Çocuklar sağlıkokuryazarlığını bir maceranın içerisinde hayatlarına uygulayabileceklerişekilde sundum. Sağlık okuryazarlığı maalesef farklı şekilde algılanabiliyor.Gelin konuya daha yakından bakalım.
Sağlık Okuryazarlığı Nedir?
Hayatımızışekillendirmemizde bu kadar önemli yeri olan “sağlık okuryazarlığı” MedicineEnstitüsü’nün 2004 yılında yayınladığı "Health Literacy: A Prescription toEnd Confusion," adlı çalışma raporunda şöyle tanımlanıyor; “Bireyselolarak sağlığı ile ilgili uygun karar vermek için gerekli sağlık bilgisi vehizmetlerini elde etme, anlama ve idrak etme kapasitesinin düzeyidir.”
DSÖtarafından yapılan tanım ise; “İyi sağlık halinin sürdürülmesi vegeliştirilmesi yolunda bilgiyi kullanma ve anlama için bireysel olarak bilişselve sosyal beceri ve yeteneklerini elde etme ulaşabilirliğidir.”
Temelsağlık bilgisi olduğuna dair yanlış bir kanı olsa da sağlık okuryazarlığıaslında, sağlıkla ilgili bilgileri uygulayabilmek için yeterli donanıma sahipolmaktır.
Temel Sağlık BilgisininVerilmesi, Sağlık Okuryazarlığı Değildir
Sağlıkokuryazarlığı adı altında etkinlikler düzenlendiğinde, dikkat çeken noktalardanbiri, temel sağlık bilgisinin verilmesidir. Ülkemizde güvenilir kaynaklaraulaşma sorunu yaşandığı için, temel sağlık bilgisi verilmesi sağlıkokuryazarlığı olarak yanlış şekilde algılanabiliyor. Sağlık okuryazarlığınıilgi çekici hale getirmek için, ünlülerle işbirliği yapılsa da aslında buradada yanlış mesaj veriliyor. Asıl konuya dikkat çekilmesi gerekiyor.
Sağlıkokuryazarlığı, bilgi edinme, bu bilgiye şüpheyle yaklaşıp sorgulama vesüzgeçten geçirerek anlayıp hayatımıza uygulamayı gerektiren adımlardanoluşuyor. Bu konuda çok daha detaylı şekilde yaklaşımlar ve pratik çözümlersunulması gerekirken, temel sağlık bilgisinin sağlık okuryazarlığı diyesunulması karışıklık yaşandığını gösteriyor. Aslında bu bilincin gerçek anlamdaanlaşılıp uygulanması, sağlık sistemindeki aksaklıkların giderilmesinde deetkili olacak.
Etkili İletişim Teknikleri DeSağlık Okuryazarlığı Değildir
Sağlıkokuryazarlığının yanlış anlaşıldığı noktalardan biri de etkili iletişimteknikleriyle karışmasıdır. Bilgiyi edinip hayatımıza uygulama kısmında bazıiletişim tekniklerinden faydalanılabilir, ancak temelde bu iki konu birbirindençok farklı. Kişinin iletişimini güçlendirmesi etkili iletişim teknikleriiçerisine giriyor. Sağlık okuryazarlığı bilincini geliştirmek ve davranışdeğişikliğini oluşturmak için bu alandan faydalanılması aynı olduklarınıgöstermiyor.
Medya Davranışlarımızı NasılDeğiştirir?
1967yılında Kanadalı medya iletişim kuramcısı Marshall McLuhan, dünyanın en çokkonuşulan teorilerinden birisini ortaya atar: “İletişim aracı mesajın takendisidir.”
Medyadavranışlarımızı, düşünce biçimimizi ve hayatımızı değiştirebilir. McLuhan’ındediği gibi, medyadaki mesajlar değişirse fikirlerimiz de değişir. Günümüzdegeleneksel ve yeni medyanın da büyük etkisi ile birlikte davranışdeğişikliğinin nasıl olduğu çok net olarak görülebiliyor. Sağlık haberleribizlerin birçok anlamda davranış şekillerimizi belirliyor. İnsanlarabakışımızı, yediğimizi, içtiğimizi ve kararlarımızı değiştirebiliyor.Çocukların sağlık okuryazarlığı bilincine sahip olmalarını sağladığımızda,bilgi kirliliği ve hatalı bilgiler arasından kendilerine gereken rafinebilgilerle hayatlarını şekillendirebilecek donanıma sahip olacaklar. İşte bunedenle sağlık okuryazarlığı, keşfeden, üreten ve umutla bakan çocuklaryetişmesini sağlayacak. Haber: FatımaEsra Öz
Yorum Yazın