Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının atık toplayıcılarına yasal bir statü kazandırmayı hedefleyen genelge sonrası atık toplayarak yaşamını sürdüren ve geri dönüşüme katkı veren kişilerden “Bağımsız Sıfır Atık Toplayıcısı Kartı” talep edilmeye başlandı. Çöplerden kâğıt, plastik ve demir gibi çeşitli atıkları toplayarak geçimlerini sağlamaya çalışanlara yönelik yayınlanan genelge sonrası çöplerden atık toplamak isteyenlerin bulundukları ildeki Çevre İl Müdürlükleri ile belediyelere başvuru yaparak kart sahibi olması gerektiği bildirildi. Başvuranlar arasında durumları uygun görülenlere belediyeler tarafından çalışma iznini gösteren kimlik belgesi ile üniforma verilecek.
Genelge sonrası sokaklarda atık toplamayı sürdüren Aksaraylı hurda toplayan vatandaşlar genelgeden haberdar olmadıklarını belirterek gazetemize konuştu.
“Çıkmaktan Başka Çaremiz Yok”
Sokaklarda atık toplayarak hayatını sürdürdüğünü dile getiren Afganistanlı mülteci
Bekir Amanözdayı (26) “Bir günde 100-150 lira kazanıyoruz bir gün iş var bir gün iş yok. Zaten iş yok, mecbur topluyoruz devlet için topluyoruz” dedi. Geçinmek için ihtiyaçları olduğunu söyleyen Atık toplayıcı Demir (46) ise “Devlet bize maaş versin. Toplamayalım ne yapalım? Evde çoluk çocuk var, geçinmek sıkıntı. Örneğin şeker 300 liraydı 1.300 oldu neyle geçineceğiz, bir oğlan bir ben çalışıyoruz geçinemiyoruz” diye konuştu.
Devletin izin verdiği ölçüde çalışmayı sürdüreceklerini söyleyen Yaşar (43) isimli vatandaş ise “Valla ne çıkarsa, görüldüğü gibi devlet izin verirse toplarız. İzin vermezse ne yapacağız? Hiçbir şey yok, zaten elim sakat ne yapalım bizim gelirimiz ekmeğimiz hep bu atık toplamak. Evimize gelin bakın, köpek bağlasan durmaz. Sabah 12’den akşam 5-6 ya kadar çalışıyoruz. Her gün çıkıyoruz hava durumu kötü de olsa iyi de olsa, yaz kış çıkıyoruz. Ekmek parası. Aylığımız yok, gelirimiz yok. Sonumuz hiç yok çıkmaktan başka seçeceğimiz de yok” ifadelerini kullandı.
“Mülteciler İşimizi Düşürdü”
Atık toplama işine mültecilerin girdiğini ve gelirlerinin düştüğünü söyleyen Uğur Çelik (22) isimli genç ise “4-5 senedir bu işi yapıyorum, işler orta düzeyde günlük 6-7 saat çalışıyorum. Haftanın her günü sokakta çalışıyorum. Devletin yeni çıkardığı mesleki koddan haberimiz yok. Böyle bit yasanın çıkması bizi çok etkiler, zaten iş yok. Sektöre Afganlılar da girdi, hiç iş yok. Bizim yaptığımız iş geri dönüşüm. Evde 7 kişiyiz 2 kişi bu işi yapıyoruz. Günlük 70-80 TL para kazanıyoruz. Bu ekonomide kazandığımız para eve yetmiyor, her şey ateş pahası oldu. Bu böyle gitmez bir dur demek gerekiyor. Hiçbir şey alamaz olduk. Ayda 2400 neye yetecek. Bu işi ölene kadar yapacağız, bir sosyal güvencemiz bile yok. Ne benim ne babamın sosyal güvencesi yok” diyerek isyan etti.
“İthal Atık Geliyor İşler Düştü”
Aksaray’da atık dönüşümü için atık toplayıcıların getirdiklerini alıp ayıran işletme sahibi Ali Deniz 20 yıldır bu işi yaptıklarını ancak ithal atık geldiğinden beri işlerinin düştüğünü söyledi. “Aksaray’da geri dönüşüm işi yapıyorum Deniz Metal olarak” diyen Ali Deniz “20 yıldır bu işi yapıyorum çok güzel bir sektör. Bu sektörden birçok kişi faydalanıp ekmek yiyor. Yalnız bu aralar sorunlarımız var. Geri dönüşüm işi çok kötü, bu 10-15 gündür aşırı bir düşüş var. Herkes sıkıntılı, herkesin bağladığı bir maliyet bütçe var. Şu an kimse hurdasını satamıyor. Hiçbir fabrikaya hurda gitmiyor” şeklinde konuştu.
“Yurt Dışından İthal Olarak Hurda Geliyor”
“Yurt dışından ithal olarak gelen hurdalar bizim iç piyasamızı etkiledi bu konuda çok rahatsızız” diyen Ali Deniz “Atık toplayan kardeşlerimiz çok sıkıntıda. ‘Jandarma bizi çevirdi belge istiyor’ diyorlar. Nasıl belge istiyor, neye dayanarak belge istiyorlar biz bunları da öğrenmek istiyoruz. Bize bununla ilgili bir konu da gelmedi. Bize deseler ki bize bir belge verin ya da bizden bir belge alın, bu belgeleri de seyyarlara verin, gittiği yerde rahatça işini yapsın. Atık toplasın. Hiçbir şekilde haberimiz yok, daha önce bize geldiler geri dönüşüm belgesi almanız gerek diye ama bizim iş yerlerimiz maddelerinin hiçbirine uygun değil. Hiçbir meslektaşıma da uygun değil. İnşallah yeni sanayiye geçtiğimizde bu belgeleri alacağım” diye konuştu.
“Hurdaları Genellikle Artık Afganlı Ve Suriyeliler Topluyor Dükkân Açtılar”
Mültecilerin atık işinde kendilerini ilerlettiğini söyleyen Ali Deniz: “Afgan, Suriyeli şu an Türklerden daha çok her yerdeler. Bu işi Türklerin elinden aldılar diyebilirim. Adamlar bizden daha rahat, hatta bu yüzden işleri bırakanlar bile var. Afganlılar her yerde varlar, hiç kimse de buna müdahale etmiyor. Emniyetten arkadaşlar geliyor şuradan bu çalınmış buradan bu çalınmış, benim burada bile çalınıyor. Önceden bir bekçim vardı, şimdi ikiye çıkardım. Bekçim olduğu halde çalınıyor. Geri dönüşümün gidişatı hiç iyi görünmüyor.
Türkiye’nin en güzel işi ve en çok katkısı olan iş. Geri dönüşümcüler olmasa plastikler para etmez. Hepsi çöp, biz çöpü canlandırıyoruz. İthal hurdaya ne ihtiyacımız var? Fabrikaları arıyoruz, biz daha ucuza alıyoruz diye cevap veriyorlar. Avrupa’dan hurda nasıl daha ucuza gelir? Maliyeti var bunun. Eskiden fabrikaya gitmek 2 bin TL akaryakıt yakardı şimdi 10 bin TL . Toplanan hurdaya bak gelen paraya bak bu nasıl bir matematik. Şu an herkes zararda. 10 gündür zarar etmedik hiçbir esnaf yok, kredi çekecek durumda değil hiç kimse” ifadelerini kullandı. Haber: Kemal Onur Atalay
Yorum Yazın